انواع انجیر استهبان امروز بر اساس طبقه بندی درخت و میوه یا درخت انجیر بحث ما در این مقاله است. انواع انجیر خشک در مقاله ای دیگر در آینده توضیح داده خواهد شد.
درخت انجیر با نام علمی Ficus Carica از خانواده Moracee است و دارای بیش از 600 گونه مختلف است که بیشتر آنها وحشی و زینتی هستند.
دو نوع زینتی مهم انجیر بنگالنسیس و رلیگیوزا هستند که در تزئینات و گیاهان آپارتمانی کاربرد فراوانی دارند. “فیکوس الاستیکا” که به “درخت لاستیکی یا گیاه لاستیک” معروف است تزئینی است و کاربرد صنعتی دارد.
ارقام قابل توجه انجیر در باغبانی شامل انواع خوراکی و غیرخوراکی است. نوع خوراکی آن از نظر گیاه شناسی به فیکوس کاریکا معروف است.
نوع غیر خوراکی از جمله Ficus Carica Sylvestris نر است که برای گرده افشانی ارقام ماده استفاده می شود.
نوع غیرخوراکی آن به نام کاپریفیگ شناخته می شود و سه محصول شامل محصول زمستانه (Mamme)، محصول بهاره (Profichi) و محصول تابستانی (Mammon) تولید می کند. محصول بهاره پروفیچی برای انجیر خوراکی استفاده می شود.
تولید انواع انجیر خوراکی در طول سال متفاوت است. ممکن است یک یا دو مرحله تولید داشته باشند. در موارد یک مرحله ای، میوه در تابستان برداشت می شود و در انجیرهایی که دو مرحله تولید دارند، محصول اول در بهار یا اوایل تابستان و دومی که محصول اصلی است در اواخر تابستان برداشت می شود.
انواع انجیر خوراکی بر اساس کاشت و نیاز یا عدم نیاز به گرده افشانی برای نگهداری میوه روی درخت به سه دسته انجیر معمولی، انواع اسمیرنا (ازمیر) و سن پدرو تقسیم میشوند.
نوع انجیر معمولی از زمانهای قدیم کشت میشود و بهطور وحشی در مناطق خشک و آفتابگیر با خاک عمیق و تازه و همچنین در مناطق صخرهای رشد میکند.
انواع اسمیرنا مهمترین گونه اقتصادی درختان انجیر به ویژه در ایران است و به ارقام زیدی، مارابوت و ساریلوپ تقسیم می شود.
گونه های اسمیرنا در ایران عبارتند از «سیاه»، «سبز»، «پایوس»، «ماتی»، «شاه انجیر» و «کشکی». “سبز” اصلی ترین رقم تجاری از نوع Smyrna در ایران است.